Czy konstytucja definiuje małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny?
Co trzeba wiedzieć?
- Art. 18 polskiej konstytucji mówi jedynie, że małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny znajduje się pod ochroną i opieką, a nie że wyłącznie taka definicja jest możliwa
- Tę interpretację zapisu w konstytucji potwierdził w 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny
- Konstytucję można zmienić, jeśli jest taka potrzeba. Rząd Prawa i Sprawiedliwości złożył wniosek o taką zmianę w 2022 roku
Zasłanianie się konstytucją w dyskusji o równości małżeńskiej to jedna z wielu wymówek, jakie stosują politycy. Omówmy, dlaczego to nie jest dobry argument
Jak jest naprawdę?
O tym, dlaczego polska konstytucja wcale nie zabrania wprowadzenia równości małżeńskiej, wielokrotnie już nie tylko pisano i debatowano, a nawet powstał film „Artykuł osiemnasty” w reżyserii Barta Staszewskiego i pod patronatem Stowarzyszenia „Miłość Nie Wyklucza”. Dla zainteresowanych jest więc dostępne bardzo szczegółowe omówienie tego zagadnienia.
Pełna treść art. 18 polskiej konstytucji brzmi:
Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej.
Jak potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w swoim wyroku z 2022 roku, konstytucja nie zabrania wprowadzenia w Polsce równości małżeńskiej, bo zapis w art. 18 nie podaje jedynej dopuszczalnej definicji małżeństwa, a jedynie stan obecny, pod jakim podlega wsparciu ze strony państwa.
Nie można zapominać, że konstytucja jako akt prawny również podlega zmianie i nawet gdyby jednoznacznie definiowała małżeństwo jako związek osób różnej płci, przy odpowiedniej przesłance i woli politycznej można byłoby wprowadzić jej nowelizację. Dyskryminacja osób żyjących w związkach jednopłciowych jest wystarczającą przesłanką, zwłaszcza że to konstytucja nakazuje traktować wszystkich obywateli równo. Jak mówi art. 32:
- Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
- Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
W 2020 roku prezydent Andrzej Duda w trakcie kampanii podpisał projekt zmiany konstytucji zakładający wprowadzenie do niej zakazu adopcji lub przysposobienia dzieci przez pary pozostające w związku jednopłciowym. Jeśli pogłębienie dyskryminacji jest odpowiednim powodem, by rozpocząć proces zmiany konstytucyjnej, walka o równouprawnienie tym bardziej powinna wystarczyć.
Zasłaniając się konstytucją, politycy udają, że nie wiedzą, jakie posiadają narzędzia. Uczciwsze byłoby powiedzenie, że choć mogliby to zmienić, to po prostu nie chcą, by osoby żyjące w związkach jednopłciowych miały możliwość zawierania małżeństw.
